Στην άλλη πλευρά...

Η περιέργεια επικράτησε του αρνητισμού κι έτσι βρέθηκα να τριγυρίζω στα σοκάκια της κατεχόμενης Λευκωσίας. Βλέπεις, την πρώτη φορά που είχα φτάσει στο τέρμα της οδού Λήδρας είχα ανεβεί τη μεταλλική σκάλα, με τη βοήθεια του σκοπού και είχα τεντωθεί στις μύτες των ποδιών για να δω από την άλλη πλευρά: την εξαθλίωση και την καταστροφή σε όλο τους το μεγαλείο. Τώρα, το οδόφραγμα έχει φύγει, την ασχήμια των κτιρίων κρύβουν χρωματιστά πανό, ο διάδρομος οριοθετείται με γλαστρούλες και μπορείς να περάσεις απέναντι. λεπτομέρεια: πρέπει να υπογράψεις το χαρτάκι της "τουρκικής δημοκρατίας βόρειας κύπρου" - εδώ κολλάει ο αρνητισμός.

Η εικόνα στην "άλλη πλευρά" είναι αποκαρδιωτική. Καταρχήν, όλα τα μνημεία, όλα τα σημεία ιστορικού ενδιαφέροντος, οι εκκλησίες, τα κτίρια, όλα είναι "από 'κει μεριά". Κακοσυντηρημένα, κι αν όχι γκρεμισμένα τότε κλειστά. Οι εκκλησίες (λέγε μας τζαμιά) είναι πολλές μέσα στην παλιά πόλη, με μεγαλύτερη την Αγ. Σοφία, δες πως φαίνεται από μακριά και πως είναι η είσοδος της. Βρήκα και την Αγ. Αικατερίνη - καημό το είχα να βρω έναν Ι.Ν. με το όνομα μου...

Στους δρόμους της σύγχρονης πόλης, εκτός από άπειρα κοσμηματοπωλεία με χρυσά και μπακίρια, βλέπεις τη φτώχεια να πίνει καφέ, να παίζει μπάλα, να προσπαθεί να πουλήσει μαϊμούδες λουί-βιτόν, να τρώει ντόνερ... Έπιασα τον εαυτό μου να προσπαθεί να διακρίνει ένα χαμόγελο, ένα ελαφρύ μειδίαμα, κάπου...

Μοναδική ανάσα πολιτισμού και αισιοδοξίας, το Buyuk Han, άλλοτε χάνι και νυν χώρος πολιτισμού. Πανέμορφος χώρος και καλοδιατηρημένος, με τραπεζάκια για καφέ στην εσωτερική αυλή και όμορφα σοκάκια σε δύο επίπεδα για να κάνεις τον περίπατο σου. Τα άλλοτε δωμάτια έχουν μετατραπεί σε κοιτίδες πολιτισμού, όπου μπορείς να βρεις είδη λαϊκής τέχνης, χειροποίητα κοσμήματα και σουβενίρ. (πήρα και μαγνητάκι, η κατεχόμενη Λευκωσία βρήκε τη θέση της στο ψυγείο μου.)

Πήρα την επιστροφή, εν μέσω δυνατής βροχής που ξέσπασε από το πουθενά. Απέναντι από το ελληνικό φυλάκιο επισκέφθηκα το μνημείο, το αφιερωμένο σε όλους τους αδικοχαμένους νέους. Ανατριχίλα. Θες οι εικόνες, θες η μυρωδιά των κεριών, τα μηνύματα που είναι γραμμένα στους τοίχους...

Τώρα που ποστάρω αυτές τις φωτογραφίες θυμάμαι κάτι που με ρώτησε ένας νεαρός φαντάρος στο travel express: "τις είδες τις τρύπες από τις σφαίρες επάνω στα κτίρια; δεν κρύβονται..." Θυμήθηκα και κάτι άλλο που μου έιπε ένας ντόπιος "εμείς από κει δεν πάμε, γιατί εκεί είναι τα σπίτια μας. Και δε θέλουμε να πάμε σαν τουρίστες στα σπίτια μας".